W jakich obiektach konieczny jest montaż systemów oddymiania?

Zagrożenia pojawiające się podczas pożaru, które powodują największe niebezpieczeństwo dla ludzi znajdujących się wewnątrz budynku to gazy pożarowe. Ograniczają one widoczność, wywołując dezorientację, wywołując problemy z oddychaniem mogące prowadzić do uduszenia, a także działając toksycznie. Sposobem na zapewnienie właściwego poziomu ochrony będzie zainstalowanie w obiekcie odpowiedniego systemu oddymiania. Przekonajmy się, czym są urządzenia tego typu i sprawdźmy, kiedy montaż okaże się niezbędny.

Czym jest system oddymiania?

System odymiania to urządzenia, które pozwalają na skuteczne wyprowadzanie gazów pożarowych z dróg ewakuacyjnych i służących do tego klatek schodowych. Występują one w wariantach grawitacyjnych, mechanicznych oraz ciśnieniowych.

Kiedy trzeba zamontować system oddymiania?

Obowiązek zadbania o sprawne wyprowadzenie wszystkich użytkowników z budynku, w którym pojawi się zagrożenie pożarowe, przez zapewnienie drożnych dróg ewakuacyjnych, wynika z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, jak też Ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Nakazują one zainstalowanie systemu oddymiania w obiektach niskich ze strefą pożarową ZL II, a także średniowysokich ze strefą pożarową ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V, jak również średniowysokich lub niskich ze strefą pożarową PM, mającą gęstość obciążenia ogniowego większą niż 500 MJ/m² albo zawierającą pomieszczenie zagrożone wybuchem. Urządzenia tego rodzaju powinny się też znaleźć w budynkach mieszkalnych, jeżeli przekroczona zostanie maksymalna długość dojścia ewakuacyjnego tj. 12 m.

Dlaczego skuteczność systemu oddymiania zależy od jego rodzaju?

Dobór systemu oddymiania powinien zawsze wynikać z dokładnej analizy warunków technicznych budynku oraz jego przeznaczenia. Inaczej projektuje się instalację dla obiektów mieszkalnych, a inaczej dla hal przemysłowych czy biurowców. W przypadku obiektów wielokondygnacyjnych istotne znaczenie ma nie tylko liczba kondygnacji, ale także geometria klatek schodowych i korytarzy. Wariant grawitacyjny sprawdzi się w prostych układach przestrzennych, natomiast w bardziej złożonych strukturach architektonicznych konieczne może być zastosowanie mechanicznego wspomagania w postaci wentylatorów oddymiających. Wybór pomiędzy systemem grawitacyjnym, mechanicznym a nadciśnieniowym powinien zawsze być konsultowany z projektantem posiadającym wiedzę w zakresie ochrony przeciwpożarowej.

Niezależnie od rodzaju systemu, istotne jest, aby jego działanie było możliwie jak najbardziej zautomatyzowane. Uruchomienie systemu oddymiania powinno następować natychmiast po wykryciu dymu przez czujki lub uruchomieniu ręcznego przycisku alarmowego. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie widoczności na drogach ewakuacyjnych, co ogranicza ryzyko paniki i pozwala ludziom bezpiecznie opuścić budynek. Jednocześnie odpowiednio zaprojektowany system pozwala również na wprowadzenie do wnętrza ekip ratunkowych.

Dlaczego regularna konserwacja systemów oddymiania jest niezbędna?

Sam montaż systemu oddymiania to dopiero początek. Równie ważna jest jego systematyczna kontrola i konserwacja. W praktyce oznacza to konieczność wykonywania przeglądów technicznych, testów działania siłowników, czujek, klap dymowych oraz całej instalacji sterującej. W przypadku systemów mechanicznych kluczowa jest również sprawność wentylatorów i układów zasilających, które muszą działać także przy zaniku napięcia zasilającego budynek. Wieloletnia eksploatacja obiektu może powodować zużycie elementów instalacji, dlatego istotne jest, aby wszelkie usterki były wykrywane i usuwane możliwie jak najszybciej.

Konserwacja systemu nie tylko podtrzymuje jego sprawność, ale również jest wymagana przepisami prawa. Dla właścicieli i zarządców budynków oznacza to obowiązek dokumentowania przeprowadzanych przeglądów i testów. Brak potwierdzonej sprawności technicznej systemu może skutkować nie tylko odpowiedzialnością prawną, ale również realnym zagrożeniem dla życia i zdrowia ludzi w przypadku pożaru.